格林童话中越对译： 金鹅

 

金鹅

从前，有个男子，膝下抚养了三个儿子。最小的那个儿子叫做小傻瓜，经常受到另外两个儿子的嘲弄取笑，总是遭人白眼。有一次，大儿子要去森林里砍柴，母亲让他带上一块美味的大蛋糕和一瓶葡萄酒，怕他饿着，渴着。
走到森林后，他遇见了一位白发苍苍的小老头儿。小老头儿向他道了一声好，然后对他说："把你袋子里的蛋糕给我一小块儿，再给我一口酒喝吧。我又饥又渴，实在难忍啊。"
自私的大儿子回答说："我干嘛要把我的蛋糕和葡萄酒给你呢？给了你我吃啥喝啥？你快给我滚开！"说完他白了小老头儿一眼，就自顾自地走了。
随后，他开始砍树。砍了一会儿，他一斧下去没有砍到树上，却砍伤了自己的胳膊，于是只得回家去包扎了。
接着，二儿子要去森林砍柴，母亲像对待大儿子一样，让他带上一块大蛋糕和一瓶葡萄酒。他同样碰到了那个白发苍苍的小老头儿，小老头儿恳求给他一小块蛋糕和一口酒。二儿子却粗暴地说："我绝不会把吃的喝的给你，却让自己忍饥挨饿。"小老头儿可怜巴巴地伸着两手站在那里，他睬也不睬，扬长而去。他也受到了同样的报应--斧子没有砍在树上，却砍伤了自己的腿，只得被抬回家去。
这时，小傻瓜对他父亲说："爸爸，让我去砍柴吧。"
他父亲回答说："你看，你两个哥哥去砍柴，把自己都砍伤啦。你从来没有砍过柴，一点儿也不会呀，就别去啦。"
可是，小傻瓜却一个劲儿地恳求父亲，最后父亲只好答应了。
母亲让他带上一块在炭灰里烤的面饼子，还有一瓶酸啤酒，做为午饭。
他来到森林，也遇到了那个白发苍苍的小老头儿，小老头儿向他问候了一句，然后对他说，"把你的饼子给我一点儿吃，再给我一口酒喝。"
小傻瓜回答说："坐下吧，可我只有一块在碳灰里烤的饼子和酸啤酒，你要是不嫌弃，咱们就一块儿吃吧。"
于是，他俩坐了下来，可是当小傻瓜拿出那块碳灰里烤的饼子时，饼却变成了一快大蛋糕，酸啤酒也变成了上好的葡萄酒。
他俩吃喝完了之后，小老头儿对他说："你心肠真好，把午饭和我分着吃，我要好好回报你。那边有一棵老树，去把它砍倒，在树干中你会找到宝物的。"
小傻瓜走过去砍倒了那棵树，就在老树倒地的一刹那，一只大鹅飞了出来，浑身上下的羽毛全是纯金的。他抱起金鹅，到一家小旅店去过夜。店主有三个女儿，看到这么漂亮的大鹅，都特别好奇。大女儿心里想："保准有机会拔掉它一片羽毛。"于是，趁小傻瓜不在房间时，她就跑过去一把抓住金鹅的翅膀，谁料她的手指被牢牢地粘住了，怎么也抽不回来。过了一会儿，二女儿走了进来，也想拔一片羽毛，可她刚一挨着姐姐，也被牢牢地粘住了。接着，三女儿也来了，两个姐姐对她大喊大叫："看在老天爷的份上，千万别过来！"她却听也不听，冲过去想看看两个姐姐到底在干什么，结果也被粘住了。这样，三姐妹只得陪着金鹅过了一夜。
第二天早晨，小傻瓜抱起金鹅了上路，根本没注意那三个粘在金鹅身上跟在后面的店主小姐。三位小姐只得紧紧地跟在小傻瓜的身后，忽左忽右，一路小跑。
走到野外时，他们遇到了一位牧师。牧师看着这支小队伍，说道："可真不知害臊，一帮疯丫头！跟着一个小伙子到处跑，像什么话嘛！"说着，牧师一把抓住三小姐，想把她拉开，不料自己也被粘住了，不得不跟着几个姑娘一块儿跑起来。
没过多久，他们碰到了教堂执事。教堂执事眼见牧师跟在三个姑娘的屁股后面紧追不舍，惊得目瞪口呆。他喊叫道："牧师先生，你这样急匆匆地到哪儿去呀？你可别忘了，今天还要做洗礼呢！"喊罢，他跑上前去，紧紧地抓住了牧师的衣袖，结果也像那几位一样，被牢牢地粘住了，跟在后面跑。
正在这一行五人一个紧跟着一个浩浩荡荡地行进的时候，地头上走来两个扛着耙子的农民。牧师喊叫着请他们把他和教堂执事解脱出来，可是他们刚碰着教堂执事，也无可奈何地被粘住了。这样一来，已经有七个人跟在抱着金鹅的小傻瓜身后跑了。
他们来到一座城市。住在城里的国王有一个女儿，冷若冰霜，谁也休想使她笑一笑。因此国王曾公开宣布，谁能把他的女儿逗笑，谁就可以娶她为妻。
小傻瓜听说了这件事，就带着金鹅和后边的一大串随从来到公主的面前。公主一见这七个人寸步不离，连成一串，立刻哈哈大笑起来，笑个没完没了。
于是，小傻瓜提出要娶公主为妻，可是国王内心不太赞成，便提出种种异议，还说什么要使他点头同意小傻瓜做他的女婿，小傻瓜就必须先找到一个能喝完一窖葡萄酒的人来见他。
小傻瓜想起了小老头儿，便来到森林中他砍倒那棵老树的地方。只见小老头儿就坐在那里，满面愁容。小傻瓜走上前去，问他有什么不高兴的事。
小老头儿回答说："我渴得要命，喝什么都不解渴。凉水呢，我喝了受不了，葡萄酒呢，我刚刚喝了一桶，感觉却像一滴水要浸湿烤焦的大石头一样，顶什么用呢？"
"听着，我能帮帮你，"小傻瓜说道，"跟我走，准保你能解渴。"
说罢，小傻瓜领着小老头儿走进国王的酒窖里。小老头儿走到一只只大酒桶跟前，喝呀喝呀，不停地喝，喝得腰身酸痛，天快黑的时候，他把酒窖里的酒全部喝干了。
小傻瓜又一次提出要娶公主为妻，谁知国王一听又火冒三丈：一个人人取笑的傻小子竟然想做我的女婿，真是痴心妄想！于是，国王提出了更加苛刻的条件：小傻瓜必须把这样一个人带到王宫来……他能吃完像山那么大的一堆面包。
小傻瓜再次来到森林中他砍倒那棵老树的地方。
只见那里坐着一个汉子，腰带把身子束得紧紧的，一副愁眉苦脸的样子。"我吃了整整一炉黑面包，"他对小傻瓜说，"可我饿得太厉害啦，吃这点儿东西又能顶什么事儿呢？我的肚子还是空空如也，你瞧，要想不饿死，我就只好像这样勒紧裤带啦。"
小傻瓜一听欣喜若狂，便说："起来！我带你到一个地方去，到了那儿，你可以放开肚皮吃，吃得饱饱的。"
小傻瓜把他领到了王宫。那里堆放的面包，看上去就像一座大山，是用全国运送来的面粉烤制的。
从森林来的这个人开始吃起来，吃得津津有味，不到一天时间，那么大一堆面包就无影无踪了。
小傻瓜第三次提出要娶公主为妻，可国王却再次推三阻四。
这一次，国王提出要小傻瓜弄来一艘在海上和在陆地上都能行驶的船。"开着这样一艘船来见我，"他说，"你就可以娶我的女儿为妻。"
小傻瓜马上动身又去了森林，找到了那位白发苍苍的小老头儿。小老头儿对他说："我替你喝了那么多的酒，替你吃了那么多的面包，现在还要心甘情愿地送给你一艘水陆两用船，我之所以为你做这一切，因为你曾经对我很友善。"
于是，小老头儿将一艘水陆两用船送给了小傻瓜。国王见了这艘船，不好再阻止小傻瓜的请求。
小傻瓜与公主举行了婚礼。国王去世后，小傻瓜继承了王位，把王国治理得繁荣富强。

Con ngỗng vàng

Ngày xưa, có một người có ba đứa con trai, đứa con út được gọi là chàng Ngốc. Chàng thường bị khinh rẻ, chế giễu và nếu có việc gì thì cũng chẳng ai đếm xỉa đến chàng.
Một hôm, người con trai cả muốn vào rừng đốn củi. Trước khi anh ta đi, người mẹ cho anh ta một chiếc bánh trứng ngon lành và một chai rượu vang để mang theo ăn và uống khi đói và khát. Vừa vào tới rừng, một ông lão bé nhỏ tóc bạc phơ chào anh và nói:
- Cho lão xin một miếng bánh ở trong bị của anh và cho lão uống một ngụm rượu vang. Lão đói và khát quá!
Nhưng anh chàng khôn ngoan đáp:
- Nếu tôi cho lão bánh và rượu vang của tôi thì chính tôi sẽ chẳng có gì cả, thôi lão có thể đi đường lão được rồi đấy!
Rồi anh ta để mặc ông lão đứng đó và đi tiếp.
Anh ta đẵn cây được một lát thì tự nhiên trượt tay, rìu chém vào cánh tay nên anh phải về nhà để băng bó. Tai nạn ấy chính là do ông lão bé nhỏ tóc bạc phơ gây ra.
Sau đó đến người con thứ hai đi rừng. Người mẹ cũng cho một chiếc bánh trứng và một chai rượu vang y như đối với người con cả. Anh ta cũng gặp đúng ông lão bé nhỏ tóc bạc phơ, ông cũng xin anh một mẩu bánh và một ngụm rượu vang. Nhưng người con thứ hai nói nghe có vẻ có lý lắm:
- Tôi cho lão cái gì là tôi không có cái đó, thôi lão có thể đi đường lão được rồi đấy!
Rồi anh ta cũng để mặc ông lão đứng đó mà đi tiếp.
Làm sao tránh khỏi bị trừng phạt: anh vừa mới chặt được vài nhát thì tự nhiên vung rìu chặt ngay vào chính chân mình nên phải khiêng về nhà.
Sau đó chàng Ngốc cũng xin cha:
- Thưa cha, cha để cho con đi rừng đốn củi một bận xem sao.
Người cha đáp:
- Hai anh mày đã bị thương trong chuyện đó, thôi đừng có đi, mày thì biết gì về việc đi rừng đốn củi.
Chàng Ngốc xin mãi, xin cho kỳ được mới thôi. Người cha bảo:
- Muốn đi thì cứ đi đi. Có thất bại, đau đớn thì mới khôn ra được.
Mẹ đưa cho anh một chiếc bánh luộc ủ tro và một chai rượu bia chua.
Vừa vào tới rừng thì ông già nhỏ bé tóc bạc phơ lại bước tới chào anh và nói:
- Cho lão xin một miếng bánh và một ngụm rượu ở chai, lão đói và khát quá.
Chàng Ngốc đáp:
- Cháu chỉ có bánh ủ tro và bia chua thôi. Nếu cụ thấy dùng tạm được thì xin cụ cùng ngồi ăn với cháu.
Hai người ngồi xuống. Khi chàng Ngốc lấy bánh ủ tro thì hóa ra là một chiếc bánh trứng ngon lành, và rượu bia chua kia đã biến thành rượu vang ngon.
Ăn uống xong đâu đấy, ông lão bảo:
- Vì cháu tốt bụng và sẵn sàng chia của của mình cho người khác nên lão cũng muốn ban phước cho cháu. Ở đằng kia có một cây cổ thụ, cháu đẵn xuống thế nào cũng thấy trong đám rễ cây một cái gì đó.
Ngay sau đó, ông lão chào từ biệt.
Chàng Ngốc đi lại đẵn cây cổ thụ. Cây vừa đổ xuống thì thấy trong đám rễ một con ngỗng lông bằng vàng thật.
Anh nhấc ngỗng lên và bế nó theo vào một quán trọ để ngủ trọ một đêm.
Chủ quán có ba cô con gái. Ba cô thấy ngỗng thì thắc mắc không hiểu là chim gì và chỉ muốn lấy được một chiếc lông bằng vàng của nó.
Cô cả nghĩ bụng:
- Thế nào mà chả có dịp để mình nhổ lấy một chiếc lông.
Khi chàng Ngốc đi ra ngoài, cô ta nắm ngay lấy cánh ngỗng, nhưng vừa đụng vào thì cả ngón lẫn tay của cô dính chặt luôn vào đó không rút ra được.
Một lát sau, cô thứ hai bước tới với ý định nhổ lấy một chiếc lông vàng. Cô vừa chạm tay vào người cô chị thì bị dính luôn vào người chị.
Sau cùng cô thứ ba bước tới cũng định nhổ một chiếc lông ngỗng. Ngay lúc đó, hai cô chị thét lên:
- Tránh ra, trời ơi là trời, tránh ra!
Cô em út chẳng hiểu tại sao mình lại phải tránh ra, cô nghĩ bụng:
- Cái gì các chị làm được thì mình cũng làm được.
Rồi cô nhảy tới, vừa đụng tới các chị thì cô cũng bị dính luôn vào, thế là cả ba cô phải ngủ chung với ngỗng đêm đó.
Sáng hôm sau, chàng Ngốc bế ngỗng đi chẳng để ý gì đến ba cô dính vào ngỗng, các cô đành phải lẽo đẽo theo sau, mặc anh muốn rẽ sang phải hay trái tùy ý. Cha xứ gặp đoàn người ở giữa đồng, cha xứ nói:
- Không biết xấu hổ hay sao hả lũ con gái quạ tha ma bắt kia? Kéo đàn kéo lũ theo đàn ông đi giữa đồng ban ngày ban mặt thế kia thì coi sao được.
Cha liền nắm tay cô trẻ nhất tính kéo lại, cha vừa đụng đến cô thì chính cha cũng không thoát. Cha bị dính chặt luôn vào và cũng cứ thế lẽo đẽo đi theo sau.
Một lát sau, người giữ đồ thánh đi tới. Thấy cha xứ bám sát gót ba cô gái thì rất lấy làm ngạc nhiên, kêu lên:
- Trời ơi, cha đi đâu mà vội vàng như vậy? Cha nhớ là hôm nay con phải làm lễ rửa tội cho một đứa trẻ nữa cơ đấy.
Người giữ đồ thánh chạy lại nắm lấy tay áo cha thì cũng bị dính vào.
Năm người đang bước thấp bước cao như vậy thì có hai bác nông dân vác cuốc ở đồng về. Cha xứ gọi họ, nhờ họ kéo mình và người giữ đồ thánh ra. Nhưng hai bác nông dân vừa sờ vào người giữ đồ thánh thì lại bị dính chặt luôn vào. Thế là cả bảy người đành phải lẽo đẽo theo sau chàng Ngốc ôm ngỗng.
Sau đó chàng Ngốc tới kinh đô. Vua ngự trị đất nước hồi bấy giờ có một cô con gái, nàng quá ư là nghiêm nghị, nghiêm nghị tới mức không ai có thể làm cho nàng bật cười được. Vua truyền lệnh cho khắp thiên hạ, ai làm công chúa bật cười thì được phép cưới nàng làm vợ.
Chàng Ngốc nghe tin ấy, cũng ôm ngỗng cùng đoàn người thất thểu bước thấp bước cao đến trước mặt công chúa. Nàng thấy bảy người lếch thếch nối đuôi nhau tức cười quá nên bật cười lên, cười mãi, cười hoài như không muốn dứt.
Rồi chàng Ngốc đòi cưới công chúa. Nhưng vua không thích chàng rể ấy, viện hết cớ này đến cớ khác để từ chối. Vua ra điều kiện cho chàng Ngốc phải tìm và dẫn tới một người có thể uống cạn hết một hầm rượu vang thì mới được cưới công chúa.
Chàng Ngốc nghĩ ngay tới ông lão bé nhỏ tóc bạc phơ, người có thể giúp anh chuyện này. Anh đi vào rừng, tới chỗ cây bị đẵn anh thấy có một người đàn ông ngồi mặt buồn rườu rượi. Chàng Ngốc hỏi người đó lý do vì sao buồn như vậy.
Người đó trả lời:
- Tôi khát khô cả cổ, tôi đã uống mà vẫn còn khát. Tôi không chịu được nước lã. Thực ra, tôi đã uống cạn một thùng rượu, nhưng nó chỉ như muối bỏ bể.
Chàng Ngốc nói:
- Thế thì anh có thể giúp tôi. Anh hãy đi với tôi, anh có thể uống no, uống tới chán thì thôi.
Sau đó chàng Ngốc dẫn anh ta tới hầm rượu của nhà vua. Anh chàng này nhảy tới các thùng rượu to tướng, uống mãi, uống hoài, uống tới khi căng tức cả bụng, chưa đến một ngày mà anh ta uống cạn hết cả một hầm rượu vang.
Chàng Ngốc lại đòi cưới công chúa. Vua bực mình lắm, một tên vớ vẩn mà mọi người đặt tên là chàng Ngốc mà lại đòi cưới con gái ông ư? Vua lại đưa ra những điều kiện mới: Chàng Ngốc phải tìm sao cho ra một người có khả năng ăn hết một núi bánh.
Chàng Ngốc ngồi suy nghĩ một lát rồi đi vào rừng. Vẫn chỗ đẵn cây cũ có một người đàn ông ngồi hai tay đang thắt bụng bằng một chiếc dây da, bộ mặt nom thật thiểu não, anh ta nói:
- Tôi đã ăn một lò bánh, nhưng nó chẳng thấm tháp vào đâu cả đối với một người ăn thủng nồi trôi rế như tôi. Dạ dày tôi vẫn lép kẹp, tôi phải thắt bụng cho nhỏ lại kẻo chết đói mất.
Chàng Ngốc mừng quá nói ngay:
- Anh đứng dậy đi với tôi, anh sẽ được ăn no nê.
Chàng Ngốc dẫn anh ta tới sân rồng, nhà vua cho chở bột mì của cả nước về cung, rồi sai nướng một núi bánh khổng lồ. Anh chàng người rừng bước ra, rồi bắt đầu ăn. Chỉ trong một ngày cả núi bánh biến mất.
Lần thứ ba chàng Ngốc đòi lấy công chúa. Một lần nữa vua lại tìm cách thoái thác nên bắt chàng Ngốc phải tìm cho ra một chiếc thuyền có thể đi được cả trên cạn lẫn dưới nước.
Vua nói:
- Nếu ngươi cập bến bằng thuyền đó thì ngươi có thể cưới con gái ta.
Chàng Ngốc đi thẳng vào rừng. Ông lão nhỏ bé tóc bạc phơ, người mà anh mời ăn bánh trước đây đã ngồi ở đó. Ông lão nói:
- Chính lão đã uống và ăn hộ anh. Để lão cho anh chiếc thuyền, tất cả những chuyện đó đều do lão làm giúp anh, vì anh đã cư xử với lão tử tế.
Rồi ông lão tóc bạc phơ cho chàng Ngốc một chiếc thuyền đi được cả trên cạn lẫn dưới nước.
Vua nhìn thấy thuyền cập bến thì không còn cách gì giữ con gái được nữa. Đám cưới được tổ chức linh đình. Sau khi vua băng hà, chàng Ngốc lên nối ngôi và sống hạnh phúc bên người vợ của mình.