- Ồ, Ashley, chắc chắn là không! Tình hình đến thế này là cùng rồi, không thể gay go hơn nữa đâu!
- Có chứ, tình hình có thể xấu đi, thậm chí xấu hơn cả hiện giờ. Giả dụ như ta có một cơ quan lập pháp toàn nghị sĩ da đen? Một thống đốc bang da đen? Giả dụ ta phải chịu một sự thống trị quân sự hà khắc hơn hiện nay?
Xcarlett trố mắt ra kinh hãi khi hiểu ra phần nào.
- Tôi đã cố nghĩ xem điều gì có thể là tốt nhất cho bang Giorgia. Cho tất cả chúng ta – mặt Ashley chảy dài ra. Đấu tranh với việc này theo cách của cơ quan lập pháp, để miền Bắc phẫn nộ với chúng ta và cả quân đội Yanki tập trung lực lượng buộc chúng ta dù muốn hay không cũng phải chấp nhận quyền bẩu cử của người da đen, như thế có phải là khôn ngoan nhất không? Hay là... ngậm bồ hòn làm ngọt và dứt điểm với toàn bộ vấn đề một cách thỏai mái nhất có thể? Rút cục, sẽ vẫn như thế cả thooi. Chúng ta bất lực. Chúng ta đành phải nuốt cái liều thuốc đắng mà chúng nhất quyết bắt chúng ta uống. Có lẽ tốt hơn là chúng ta chịu khó uống, đừng có vùng vằng.
Xcarlett hầu như không nghe chàng nói, chắc chắn là ý nghĩa trọn vẹn của những lời đó vượt quá tầm nhận thức của nàng. Nàng biết rằng Ashley, như mọi khi, vẫn nhìn thấy cả hai mặt của một vấn đề. Nàng thì chỉ nhìn thấy một mặt: Cái tát này vào mặt bọn Yanki có thể phương hạn đến nàng như thế nào.
- Anh sắp thành người của phe Cấp tiến và bầu cho đảng Cộng Hòa đấy hẳn, Ashley? Cụ cố Meriuêzơ gay gắt nói mỉa.
Im lặng căng thẳng, Xcarlett trông thấy tay Artsi vươn nhanh về phía khẩu súng lục rồi dừng lại. Artsi nghĩ, và nhiều khi nói ra miệng, rằng cụ cố là một người lắm điều và lão quyết không để cụ lăng mạ người chồng của cô Melanie, cho dù chồng cô có ăn nói như một gã dở hơi.
Vẻ bối rối đột nhiên biến mất khỏi mắt Ashley, nhường chỗ cho một ánh lửa giận dữ. Nhưng chàng chưa kịp nói thì bác Henri đã công kích cố.
- Cái cụ này... quỉ bắt... xin lỗi cháu, Xcarlett... Cụ ăn nói tào lao, sao cụ lại bảo Ashley thế!
Ashley biết tự lo cho bản thân, khỏi cần ông bênh nó, cụ cố lạnh lùng nói. Nó ăn nói như một tên Xkelơnéc. Đành chịu cái con tườu! Ấy, xin lỗi Xcarlett.
- Trước kia, tôi đã không tán thành ly khai, Ashley nói, giọng run lên vì giận dữ. Nhưng khi Gioria ly khai, tôi đã đứng về phía Liên bang. Và mặc dầu toi không tán thành chiến tranh, rôi đã đứng trong hàng ngũ chiến đấu. Bây giờ, tôi không tán thành việc đẩy bọn Yanki đến chỗ phất khùng hơn nữa. Nhưng nếu cơ quan lập pháp quyết định làm thế, tôi sẽ đứng về phía phe cơ quan lập pháp. Tôi...