格林兄弟童话中越对译：十二兄弟

 十二兄弟

从前有一个国王和一个王后，他们幸福地生活在一起，并且生了十二个孩子，可这十二个孩子全是男孩。国王对王后说："你快要生第十三个孩子了。要是这个孩子是个女孩，我就下令杀掉那十二个男孩，好让她得到更多的财产，并且让她继承王位。"国王不只是说说而已，他甚至让人做了十二副棺材，在棺材里装满刨花，还在里面放上一个小寿枕。他让人把棺材全部锁进一个密室，把秘室的钥匙交给王后，不许她告诉任何人。
做母亲的现在整天坐在那里伤心，终于有一天，一直和她呆在一起的最小的儿子--她给他起了个《圣经》上的名字便雅明--问她："亲爱的妈妈，你为什么这样忧伤？""亲爱的孩子，"她回答，"我不能告诉你。"可是便雅明老是缠着王后，终于逼得她打开了密室，让他看了那十二副里面装满了刨花的棺材。她随后说："我亲爱的便雅明，这些棺材是你父亲为你和你的十一个哥哥准备的，因为如果我生下一个小妹妹，你们就会被杀死，用这些棺材埋葬掉。"她边说边哭，便雅明安慰她说："别哭了，亲爱的妈妈，我们不会被杀死的。我们可以逃走。"可是王后说："你和十一个哥哥逃到森林里去吧！你们要时刻派人在能找到的最高的树上放哨，注视城堡里的高塔。如果我生下的是个小弟弟，我就升起一面白旗，你们就可以回来了。如果我生下的是个小妹妹，我就升起一面红旗，你们就赶紧远走高飞，愿上帝保佑你们。我每天晚上都会起来为你们祈祷，祈祷你们在冬天能有炉火暖暖身子，祈祷你们在夏天不要中暑。"
在接受了母亲的祝福之后，十二位王子便来到了森林里。他们一个个轮流放哨，坐在最高的橡树上，望着王宫里的高塔。十一天过去了，轮到便雅明放哨。他看到高塔上升起了一面旗子，可这旗子不是白色的，而是血红色的，这意味着他们只有死路一条。当便雅明的哥哥们听到这个消息后都气坏了，说："难道要我们大家为一个女孩去死吗？我们发誓要为自己报仇，不管在什么地方，只要见到女孩，就一定让她流出鲜红的血液！"
于是，他们便向森林的深处走去，在森林中最黑暗的地方发现了一座被人使了魔法的小空屋。他们说："我们就住在这里。便雅明，你是我们当中年纪最小、身子最弱的，所以你就呆在家里看家，我们其他人出去找吃的东西。"随后，他们走进林子去射野兔、野鹿、各种各样的鸟和鸽子，并且寻找任何可以吃的东西，一起带回来给便雅明，让他做好了给大家填肚子。他们在这小屋子里一起生活了十年，并没有感到时间很长。
王后生下的小姑娘现在也长大了。她心地善良，美丽可爱，额头上还有一颗金色的星星。一天大扫除，她看到洗的衣服里有十二件男衬衣，便问她的妈妈："这些衬衣是谁穿的呀？它们太小了，肯定不是爸爸穿的。"王后心情沉重地回答："亲爱的孩子，这些是你十二个哥哥的衣服。"小姑娘说："我的十二个哥哥在哪里呀？我怎么从来没有听说过他们呀？"王后回答："他们四处流浪，只有上帝才知道他们在哪里。"说着，王后把小姑娘带到密室那里，打开门，让她看了里面装着刨花和寿枕的十二副棺材。她说："这些棺材是为你的哥哥们准备的，但他们在你出世前偷偷逃跑了。"王后把事情的的经过原原本本地告诉了小姑娘，而小姑娘则说："不要伤心，亲爱的妈妈。我去把哥哥们找回来。"
于是，她带上那十二件衬衣，径直向森林走去。她走了整整一天，傍晚时来到了这座被人使了魔法的小屋。她走进小屋，看到里面有个少年。看到她长得非常漂亮，而且身上穿着华丽的衣服，额头上还有一颗金色的星星，少年感到很惊讶，便问："你从哪里来？要到哪里去？"她回答："我是公主，在寻找我的十二个哥哥。哪怕是走到天涯海角，我也一定要找到他们。"她说着便拿出他们的十二件衬衣给他看，便雅明这才知道她是他的妹妹。他说："我叫便雅明，是你最小的哥哥。"公主高兴得哭了起来，便雅明也流下了热泪。他们亲热地又是亲吻又是拥抱。过了一会儿，便雅明说："亲爱的妹妹，我们还有一件麻烦事。我们十二个人发过誓，要杀掉我们见到的任何一个姑娘，因为我们就是为了一个女孩而被迫逃离王国的。"她说："只要能救我的十二个哥哥，我愿意去死。"
"不行，"便雅明回答，"你不会死的。你先躲在这只桶下面，等十一个哥哥回来，我会说服他们的。"
于是，公主便躲到了桶下面。晚上，另外十一位王子打猎回来时，便雅明已经把晚饭做好了。他们在桌子旁坐下来，边吃边问："有什么新闻吗？"便雅明说："难道你们什么也不知道？""没有，"他们回答。便雅明说："你们去了森林，我一个人呆在家里，可我知道的却比你们知道的还要多。""快告诉我们吧，"他们嚷道。他说："不过你们得向我保证，决不杀死见到的第一个女孩。""好的，"他们一起说，"我们饶了她。快把新闻告诉我们吧。"
便雅明说："我们的妹妹来了！"然后，他提起木桶，公主从里面走出来了。只见她穿着华丽的衣服，额头上有一颗金色的星星，显得非常美丽、温柔、文雅。他们一个个喜出望外，搂着她的脖子，亲吻她，真心实意地爱她。
从此，她便和便雅明呆在家里，帮他做家务。十一个哥哥去森林里打猎，抓来鹿、斑鸠和别的鸟，让小妹妹和便雅明仔细烧好了填肚子。小姑娘出去捡柴火，采来花草当蔬菜，把锅子放在火塘上，总是在十一个哥哥回来之前把饭菜做好。她还收拾小屋，给小床铺上了漂漂亮亮、干干净净的床单。哥哥们对她非常满意，和她快乐地生活在一起。
有一天，留在家里的公主和便雅明做了一顿非常丰盛的饭菜，等着哥哥们回来后一起坐下来开心地又吃又喝。这座被人使了魔法的屋子有个小花园，里面开着十二朵百合花。公主想让哥哥们高兴一下，便摘下了那十二朵花，准备在吃晚饭时送给每位哥哥一朵。但是，就在她摘下那些百合花的同时，十二个哥哥变成了十二只乌鸦，从森林上空飞了过去。屋子和花园也立刻消失了，荒凉的森林里现在只剩下了公主一个人。她朝四周看了看，见身边站着一位老太婆。老太婆说："我的孩子，瞧你都干了些什么！你为什么不让那些花长在那儿呢？那些花就是你的哥哥呀。他们现在要永远变成乌鸦了。"
小姑娘哭着问："难道没有办法救他们了吗？"
"没有，"老太婆说，"这个世界上只有一个办法能救你的哥哥们，可这个办法太难了，你不会愿意用这个办法救他们的，因为你要做七年哑巴，不能说话也不能笑。要是你说了一个字，哪怕是离七年只有一个小时，你的一切努力都会付诸东流--他们会因你说了一个字而全部死掉。"
公主心中想："我知道，我一定能救活我的哥哥们。"于是，她就走到一棵大树旁，爬上去坐在上面纺纱，既不说话也不笑。说来也巧，一位年轻的国王打猎来到了这座森林。国王有条大狼犬，它跑到公主坐着的大树下，不停地围着大树跳上跳下，对着姑娘吠叫不止。国王跟了过来，看到了额头上有金色星星的美丽公主，一下子就被她的美貌迷住了。他大声问她愿不愿意做他的妻子。她没有开口回答，但微微点了点头。于是，国王便亲自爬到树上，把她抱下来放到马背上，带着她回到宫中。庄严的婚礼壮观而又热闹，可新娘却既不说话也不欢笑。他们一起幸福地生活了好几年。国王的母亲是个邪恶的女人，开始说新王后的坏话了，她对国王说："你带回来的姑娘是个穷要饭的。谁知道她在搞什么鬼名堂呢！就算她是个哑巴，就算她不会说话，可她总能笑一笑吧？从来不笑的人一定心肠很坏！"国王起初不相信这些话，可他的母亲一直在他的面前念叨，而且总是说王后干了这样那样的坏事，到后来，国王终于被蒙住了，而且判了王后死刑。
王宫的院子里点燃了一大堆火，王后将被这堆火烧死。国王站在楼上的窗口前，眼泪汪汪地看着，因为他仍然深深地爱着王后。就在王后被紧紧地绑在火刑架上，红红的火舌开始吞噬她的衣裳时，七年的最后一刹那终于过去了。空中传来了一阵呼啦呼啦的声音，十二只乌鸦飞到这里落了下来。它们刚落地就变成了王后的十二个哥哥。他们拆掉火堆，扑灭火焰，把他们的好妹妹放了下来，并且亲吻她、拥抱她。王后现在终于能开口说话了，她把自己当哑巴、从来不笑的原因告诉了国王。国王知道她清白无辜后，非常高兴，与她幸福地生活在一起，直到白发千古。国王那邪恶的母亲受到了审判，被塞进一只装着沸油和毒蛇的大桶，死得很惨。

Mười hai hoàng tử

Ngày xửa ngày xưa, ở vương quốc kia vua và hoàng hậu sống rất hòa thuận và có mười hai người con trai rất khôi ngô tuấn tú.
Có lần, vua nói với hoàng hậu:
- Nếu đứa con thứ mười ba lại là con gái thì mười hai đứa con trai kia phải chết để cho con gái ta thừa hưởng một mình gia tài và trị vì vương quốc này.
Rồi nhà vua sai làm mười hai cái quan tài, trong chứa phoi bào và để sẵn một cái gối. Tất cả mười hai quan tài được cất giấu ở một nơi. Nhà vua trao chìa khóa cho hoàng hậu và dặn không được nói cho ai biết.
Hoàng hậu suốt ngày rầu rĩ. Đứa con trai út lúc nào cũng ở bên hoàng hậu. Đó cũng là đứa con hoàng hậu đặt tên theo kinh thánh là Benjamin. Thấy hoàng hậu lúc nào cũng có vẻ buồn buồn, hoàng tử hỏi:
- Mẹ ơi, sao mẹ lúc nào cũng buồn vậy?
Hoàng hậu bảo:
- Con yêu quý của mẹ, mẹ không được phép nói ra điều đó.
Hoàng tử hỏi luôn mồm về chuyện đó làm cho hoàng hậu phải mở cửa buồng và chỉ cho biết mười hai quan tài. Rồi hoàng hậu giải thích:
- Benjamin, con yêu của mẹ. Nhà vua đã sai làm quan tài cho con và mười một anh trai của con. Nếu người con thứ mười ba ra đời lại là con gái thì tất cả mười hai anh trai sẽ bị giết, đặt vào trong quan tài đó đem chôn.
Hoàng hậu vừa nói vừa khóc nức nở, cậu con út an ủi mẹ:
- Mẹ ơi, mẹ đừng khóc nữa, chúng con sẽ tìm cách đi khỏi nơi này.
Hoàng hậu bảo:
- Con hãy cùng mười một anh con lẻn vào trong rừng. Các con thay phiên nhau trèo lên cây cao để canh chừng xem cờ cắm ở tháp canh hoàng cung. Nếu mẹ sinh con trai thì sẽ có cờ trắng ở tháp canh, các con có thể trở về hoàng cung. Nếu mẹ sinh con gái, sẽ có cờ đỏ ở tháp canh, lúc đó các con hãy nhanh nhanh tiếp tục lên đường. Chúa kính yêu sẽ che chở các con! Đêm khuya nào mẹ cũng cầu khẩn cho các con, để mùa đông được quây quần bên lửa sưởi ấm, mùa hè quây quần dưới bóng mát của cây cổ thụ.
Rồi người mẹ làm dấu cầu nguyện cho đàn con. Ngay sau đó mười hai anh em trai trốn vào rừng. Anh em thay nhau trèo lên cây cao quan sát tháp canh hoàng cung. Đã mười một ngày trôi qua không có cờ, ngày thứ mười hai đến lượt Benjamin thì thấy có cờ cắm ở tháp canh, nhưng không phải là cờ trắng mà là cờ đỏ, lá cờ báo tất cả mười hai anh em phải chết.
Khi biết tin, tất cả mười hai anh em đều tức giận nói:
- Tại sao chúng ta lại phải chết chỉ vì một người con gái. Chúng ta thề sẽ trả thù, người con gái đầu tiên chúng ta gặp sẽ phải đầu rơi máu chảy.
Ngay sau đó, mười hai anh em lên đường, đi vào tận sâu giữa rừng. Ở đây bóng cây che hết ánh sáng mặt trời, nên lúc nào cũng âm u. Đứng ở giữa rừng là một căn nhà nhỏ mà mụ phù thủy đã bỏ bùa. Nhìn thấy căn nhà, họ đồng thanh nói:
- Chúng ta sẽ ở đây. Benjamin là em út và là người yếu nhất thì ở nhà lo bếp núc. Còn mười một chúng ta đi săn kiếm đồ ăn.
Mười một anh trai kéo nhau đi săn chim, hoẵng đem về để Benjamin chế biến thành món ăn, ăn cho qua ngày.
Thấm thoát, họ đã sống như vậy ở trong căn nhà đã được mười năm.
Người con gái hoàng hậu sinh ra giờ đây đã trưởng thành, cô rất thương người và cũng rất xinh đẹp, trán cô có ngôi sao vàng.
Có lần, nhìn trong đống đồ đem phơi cô thấy có mười hai chiếc áo nhỏ, cô hỏi hoàng hậu:
- Mẹ ơi, mười hai chiếc áo nhỏ này của ai? Nhỏ thế thì không phải là của vua cha rồi.
Hoàng hậu buồn rầu đáp:
- Con yêu của mẹ. Đó là áo của mười hai anh trai của con.
Cô gái hỏi tiếp:
- Thế mười hai anh trai của con đâu? Con chưa nghe thấy ai nói về điều này.
Hoàng hậu bảo:
- Chỉ có Chúa Trời mới biết được nơi ở của các anh con. Các anh con đang lưu lạc khắp mọi nơi.
Rồi hoàng hậu dẫn con gái tới một căn buồng, rồi lấy khóa mở cửa và chỉ vào phòng:
- Đấy là những quan tài làm sẵn dành cho mười hai anh trai của con. Nhưng các anh đã trốn khỏi hoàng cung trước khi con chào đời.
Rồi hoàng hậu kể cho nghe hết đầu đuôi câu chuyện. Nghe xong, công chúa nói:
- Mẹ ơi, mẹ đừng khóc nữa, con sẽ đi tìm các anh con.
Công chúa lên đường và mang theo mười hai chiếc áo. Cô vào tận sâu trong rừng. Cô đi suốt ngày, khi trời tối thì cũng là lúc cô tới căn nhà nhỏ trong rừng sâu. Cô bước vào trong nhà thì gặp một chàng trai, người này hỏi:
- Cô ở đâu tới đây? Cô định đi đâu?
Chàng ngạc nhiên vì vẻ đẹp lộng lẫy của nàng, người đã xinh đẹp lại có ngôi sao vàng ở trán. Cô gái đáp:
- Tôi là công chúa. Tôi sẽ đi cùng trời cuối đất để tìm cho bằng được mười hai anh trai của tôi.
Rồi cô giơ mười hai chiếc áo cho chàng trai xem. Benjamin hiểu ngay người đứng trước mình chính là em gái của mình. Chàng nói:
- Tôi là Benjamin, em út trong mười hai người anh của em.
Hai anh em hết sức vui mừng, vui tới mức ôm hôn nhau vừa khóc. Chàng nói:
- Còn một việc nữa. Các anh có thề nguyền, người con gái đầu tiên mình gặp sẽ phải chết, chỉ vì chuyện sinh con gái mà tất cả mười hai người phải đi trốn tránh.
Cô gái nói:
- Em sẵn sàng chết để giải thoát cho mười hai anh.
Chàng trai nói:
- Không, em không phải chết. Em hãy ẩn trong cái thùng này. Khi nào cả mười một người về, anh sẽ bàn thống nhất việc này.
Đến đêm, mười một người đi săn về. Bàn ăn đã dọn sẵn, họ ngồi quanh bàn và ăn. Họ hỏi:
- Hôm nay có chuyện gì không?
Benjamin đáp:
- Có, có chuyện mà chưa ai biết.
- Thế chuyện gì nào?
- Trong lúc các anh đi săn, em ở nhà và có chuyện.
- Thì kể tiếp đi!
- Nhưng các anh phải hứa, sẽ không giết chết người con gái đầu tiên mà mình gặp.
- Thì cũng có thể tha được. Cứ kể tiếp đi!
Lúc bấy giờ chàng nói:
- Em gái của chúng ta đang ở đây.
Rồi chàng nhấc chiếc thùng. Mọi người nhìn thấy một cô gái có vẻ đẹp lộng lẫy, ở trán lại điểm ngôi sao vàng. Mọi người hết sức vui mừng, chạy lại ôm hôn thắm thiết.
Giờ nàng ở nhà cùng với Benjamin lo công việc bếp núc. Mười một người anh trai hàng ngày đi săn thú như chim, thỏ, hoẵng đem về để chế biến thành món ăn. Cô em gái đi hái rau, nhóm bếp và nấu thức ăn, để đến khi mười một anh trai đi săn về là có ngay. Nàng còn quét dọn nhà cửa, xếp chăn giường ngay ngắn. Mười ba anh em sống rất hòa thuận.
Có lần, hai anh em nấu món thật ngon để tất cả mười ba anh em cùng ăn uống vui vẻ. Phía bên nhà là một vườn hoa nhỏ có mười hai bông huệ trắng - mà người ta vẫn thường gọi là Hoa Sinh Viên. Cô em út ra vườn hái mười hai bông huệ trắng tính để tặng mười hai anh trai. Nhưng cô vừa hái hoa xong thì cả mười hai anh đã biến thành mười hai con quạ bay vào trong rừng. Căn nhà và vườn hoa cũng biến mất. Giờ đây chỉ còn một mình cô gái đáng thương ở trong rừng. Trong lúc cô đang còn ngơ ngác thì có một bà già xuất hiện đứng ngay bên cạnh. Bà nói:
- Nào, con của ta đã làm gì đấy? Tại sao con lại hái mười hai bông huệ trắng để cho các anh con biến thành quạ?
Cô gái òa lên khóc.
- Thưa bà, thế không có cách nào giải thoát cho các anh ấy à?
- Không có cách nào khác ngoài cách con phải bảy năm câm lặng, không nói, không cười. Khi thời hạn bảy năm chưa hết, dù chỉ trước đó một giờ mà con lại mở mồm ra nói thì tất cả chỉ là uổng công. Chính lời nói đó giết các anh con.
Cô gái tự nhủ:
- Chắc chắn mình có thể giải thoát cho các anh trai.
Cô đi, đi mãi, tới chỗ một cây cổ thụ, cô trèo lên ngồi ở trên cây. Cô ngồi đan, chẳng nói mà cũng chẳng cười.
Có lần nhà vua đi săn trong rừng, con chó săn to chạy lại gốc cây cổ thụ, nó vừa chạy quanh thân cây vừa sủa. Nhà vua thúc ngựa chạy tới thì nhìn thấy trên cây có người, nhà vua hết sức ngạc nhiên về vẻ đẹp của cô gái có ngôi sao vàng ở trán. Nhà vua hỏi cô có ưng làm hoàng hậu không. Cô không nói, nhưng gật đầu.
Nhà vua thân chinh trèo lên cây, bồng cô xuống, đặt cô lên ngựa và đi về hoàng cung.
Đám cưới được tổ chức rất linh đình và tưng bừng, nhưng cô dâu chẳng nói mà cũng chẳng cười.
Nhà vua và hoàng hậu vui sống bên nhau được mấy năm thì hoàng thái hậu dè bỉu chê:
- Nó chỉ là đứa ăn mày hạ đẳng mà con đưa về nhà. Ai mà biết được nó sẽ làm những trò quỷ quái gì. Nếu nó câm thì không nói được, nhưng ít ra nó cũng nhoẻn được miệng cười. Những loại người không cười là loại thâm độc.
Lúc đầu nhà vua không muốn tin lời mẹ, nhưng nghe hoàng thái hậu nói mãi, nói hoài, rồi lại thêm thắt những chuyện tội lỗi này nọ làm cho nhà vua nản lòng chiều theo ý mẹ để cho hành hình hoàng hậu.
Giàn hỏa thiêu được đặt ở trong sân hoàng cung, nhà vua đứng bên cửa sổ, vừa nhìn vừa rơm rớm nước mắt, nhà vua trong lòng vẫn thương yêu hoàng hậu.
Hoàng hậu bị cột chặt vào cột giàn hỏa thiêu, lửa cháy ngùn ngụt, ngọn lửa bắt đầu liếm tới quần áo nàng thì đúng là lúc hạn bảy năm cũng vừa hết. Trên bầu trời có tiếng chim vỗ cánh, mười hai con quạ bay tới, sà xuống đất và hiện thành mười hai chàng trai. Họ dập ngay lửa giàn hỏa thiêu, cứu cô em gái ra khỏi nơi ấy. Rồi anh em ôm hôn nhau thắm thiết.
Giờ đây hoàng hậu có thể cười nói. Hoàng hậu liền kể cho vua nghe tại sao bấy lâu nay không nói mà cũng chẳng cười. Nhà vua rất mừng, vì hoàng hậu là người vô tội. Nhà vua và hoàng hậu sống hòa thuận tới khi khuất núi. Thái hoàng hậu thâm hiểm độc ác bị đưa ra xét xử, bị ném vào vạc dầu sôi bơi cùng lũ rắn độc và chết đáng kiếp mụ.