格林童话中越对译：三片蛇叶

 三片蛇叶

从前有个穷人，穷得连自己的儿子都养不活。儿子便对他说："好爸爸，我们现在的日子过得太糟了，而我又是你的一个负担。我现在想离开家，看能不能挣到饭吃。"父亲祝福了他，然后悲痛欲绝地送他出了家门。这时候，一个强大帝国的国王正和人打仗，于是他便参加了国王的部队，上前线去打仗。他到达前线时正好赶上激烈的战斗，而且情况非常危急，他的战友们纷纷倒在敌人的弹雨中。当指挥官也牺牲时，剩下的人打算逃跑，可是这位年轻人站出来大着胆子对他们叫道："我们决不能让自己的祖国灭亡！"于是其他人跟在他的后面，在他的带领下打败了敌人。当国王得知这场胜利全靠他一个人时，就把他提升到最高的位置，给了他许多财富，使他一下子成了全国最显赫的人物。
国王有一个女儿，虽长得非常美丽，脾气却非常古怪，她只答应嫁给一个保证在她死后愿意被活埋在她身边的人。"如果这个人真心实意地爱我，"她说，"我死了之后他活着还有什么用？"反过来，她也是一样。如果她丈夫先死，她愿意和他一起被埋进坟墓。她这古怪的誓言吓得人一直不敢向她求婚，可是这位年轻人被公主的美貌迷住了，不顾一切地请求国王把女儿嫁给他。"你知道你要作出什么样的承诺吗？"国王问。"要是我活得比她长，就得为她做陪葬，"他回答，"可是我非常爱她，根本不在乎这种危险。"国王于是便答应了，他们举行了盛大的婚礼。
这对年轻人幸福美满地生活了一段时间，妻子便突然得了重病，医生们没有一个能治好她。她死了之后，年轻的丈夫想起了自己的诺言，知道自己得活生生地被关在坟墓里，不由得惊恐万状，可也没有什么别的办法。国王在王宫的各个大门口都派了岗哨，所以他根本不可能逃避这厄运。安葬尸体的那一天，他也被带进了王室的陵墓，然后墓门就被关上了，而且还上了插销。
棺材旁有张桌子，上面放着四支蜡烛、四条面包和四瓶酒。等这些东西消耗完后，他就会饿死。他万分痛苦、万分伤心地坐在那里，每天只吃一丁点面包，只喝一口酒，可死神还是一天天地在向他逼近。正当他出神地坐在那里时，他看到一条蛇从墓穴的角落里钻了出来，向死尸爬去。他以为蛇是去咬她的肉，便拔出宝剑说："只要我还活着，你就休想碰她一下。"说完就把蛇砍成了三段。过了一会儿，又一条蛇从洞里爬了出来。当它看到第一条蛇被砍成了三段，已经死了，它便爬了回去。可不一会儿它又爬了出来，嘴里衔着三片绿色的叶子。然后，它把死蛇的三段拼在一起，在每一处伤口上盖上一片叶子。顷刻之间，那条断蛇的的几个部分又长在了一起。蛇动了几下便活了过来，然后和第二条蛇一起逃走了，而那三片叶子却留在了地上。这位目睹了这一切的不幸青年突然产生了一个想法：不知道这些把死蛇重新救活的叶子的魔力能不能把人也救活。于是，他捡起叶子，在他亡妻的嘴上放了一片，又把另外两片放在她的眼睛上。他刚把叶子放好，血液便开始在她的血管里流动，慢慢涌上了她苍白的脸颊，使它重新变得绯红。接着，她吸了口气，睁开眼睛，说："啊，上帝，我这是在哪里呀？""你和我在一起，亲爱的妻子，"他回答，然后把所发生的一切，以及他救活她的经过告诉了她。他给她喝了点酒，又给她吃了点面包。等她重新恢复精力后，他扶她站起来走到墓门口，又是敲门又是叫喊。卫兵们听到后便去报告国王。国王亲自来打开墓门，发现他俩健康而富有活力，不禁为悲伤的事情终于结束而欣喜万分。年轻人把那三片蛇叶带了出来，把它们交给一个侍从，说："给我小心保管好，要时刻带在身边。天知道我们还会遇到什么麻烦呢？说不定我们还用得着它们呢！"
可他的妻子发生了变化，她死而复生之后好像完全失去了对丈夫的爱。过了一段时间，年轻人想过海去看看他的老父亲。他们上船之后，她就忘记了她丈夫对她所表现出的深深的爱和忠诚，也忘记了他对她的救命之恩，可恶地迷上了船长。一天，当年轻人睡着时，她叫来船长，自己抱住丈夫的头，船长抓住他的脚，两个人一起把他扔进了大海。干完了这可耻的勾当之后，她说："我们现在回去，就说他死在路上了。我会在我父亲的面前大大地夸奖你，赞扬你，使他同意把我嫁给你，并且让你做王位的继承人。"可是那位忠心耿耿的侍从在暗中目睹了一切。他从大船上解下一只小船，坐上去寻找他的主人，不再管那两个坏家伙驶向哪里。他从水里捞起年轻人的尸体，把身上带着的三片蛇叶分别放在他的眼睛和嘴巴上，幸运地救活了他。
他俩日夜奋力地划船，小船行驶如飞，结果他们比其他人先回到老国王的王宫。老国王看到他俩独自回来自然感到很惊讶，便问发生了什么事。他听说自己女儿的可恶行径后说："我不相信她会干出这样卑鄙的事情，但是很快就会真相大白的。"他命令他俩躲进一间密室，不要让任何人看见。不久，大船驶了回来，那个不知羞耻的女人满脸愁容地来见父亲。老国王问："你怎么独自回来了？你丈夫呢？""唉，亲爱的父亲，"她回答，"我的心都要碎了。我丈夫在途中突然得病死了，要不是这位好心的船长帮助我，我就惨喽！我丈夫死的时候他也在场，他可以把一切告诉你。"国王说："我要让死去的人复活！"说着就打开了密室，叫那主仆二人出来。那女人一看见自己的丈夫，就像被雷打了一样跪了下去，请求饶恕。国王说："绝不能饶恕！他愿意和你一起去死，而且把你救活，可你却趁他睡着时害死他，你是罪有应得。"接着，她和她的帮凶被放在一条凿了洞的船上。船被推到海上，很快就在汹涌的浪涛中沉没了。

Ba chiếc lá rắn

Xưa có một người đàn ông nghèo đến nỗi không nuôi nổi đứa con trai duy nhất của mình. Một hôm đứa bé nói:
- Cha kính yêu, cha lúc nào cũng lo phiền. Giờ con muốn đi đây đi đó để tính kế sinh nhai, như vậy còn hơn là làm gánh nặng lo âu cho cha ở nhà.
Người cha rất buồn khi tiễn con ra đi, ông cầu phúc cho con lên đường may mắn.
Đúng lúc ấy ở một nước lớn kia có giặc ngoại xâm, anh tới tình nguyện tòng quân theo vua ra trận. Lòng dũng cảm của anh được thử thách ngay trong trận đầu, đạn giặc xối tới như mưa, đồng đội chết rất nhiều, viên chỉ huy không dám xông lên, binh lính còn lại toan tháo chạy, giữa lúc ấy anh xông lên, hô lớn:
- Xông lên anh em, chúng ta không thể để Tổ quốc bị bại vong!
Được tiếp thêm khí thế, binh lính ào theo xông lên cùng anh tả xung hữu đột phá tan được giặc. Khi biết được tin thắng trận do anh là người có công lớn, nhà vua ban thưởng cho anh rất nhiều tiền của và phong làm tể tướng.
Vua sinh được một công chúa, nhan sắc tuyệt trần, nhưng phải cái tính tình kỳ dị. Công chúa thề nguyền chỉ lấy người nào sẵn lòng chịu để chôn sống cùng mồ với nàng, nếu không may nàng chết trước. Nàng lập luận:
- Nếu trái tim chàng đã thuộc về ta, vậy lúc ta chết hỏi chàng còn sống làm gì?
Ngược lại, nếu không may chồng chết trước, nàng cũng sẵn lòng đi theo cùng xuống mồ.
Lời nguyền kỳ dị ấy khiến cho những ai muốn hỏi nàng đều khiếp sợ. Quá say mê với sắc đẹp của nàng, chàng trai kia không còn biết sợ là gì, anh tâu vua xin lấy công chúa. Vua phán hỏi:
- Thế ngươi đã biết điều ngươi phải hứa chưa?
Anh đáp:
- Tâu bệ hạ, thần phải cùng nàng xuống mồ, nếu chẳng may nàng qua đời trước. Nhưng vì thần yêu nàng tha thiết nên không quản điều gì.
Nhà vua ưng thuận. Lễ cưới được tổ chức rất linh đình.
Hai vợ chồng sống với nhau trong cảnh đầm ấm, hạnh phúc. Nhưng một ngày kia bỗng dưng công chúa đổ bệnh, không thầy lang nào cứu chữa được.
Đến lúc nàng nằm xuống, phò mã mới sực nhớ lời hứa khi xưa, cảnh phải chôn sống cùng nàng làm cho phò mã rợn cả người, nhưng cũng chẳng có cách nào khác. Vua đã lệnh cho lính canh gác cẩn mật mọi đường ra lối vào, chàng chỉ còn cách là chịu theo số mệnh.
Đến ngày thi hài công chúa được đưa vào hầm mộ, phò mã cũng bị giải xuống cùng. Rồi cửa hầm đóng lại và được khóa lại.
Cạnh quan tài công chúa là một cái bàn, trên thắp bốn cây nến, để bốn chai rượu vang và bốn ổ bánh mì. Ăn uống hết những thứ ấy chỉ còn cách ngồi dày vò đợi chết, phò mã rầu rĩ, hàng ngày chỉ ăn chút bánh và uống mỗi ngụm rượu, và thấy mổi ngày lại nhích gần cái chết hơn. Trong lúc chàng đang đăm chiêu suy nghĩ, bỗng thấy một con rắn từ góc hầm bò ra phía thi hài công chúa. Chàng tưởng nó ra để rỉa thi hài công chúa nên tuốt kiếm quát:
- Chừng nào tao còn sống thì mày không được chạm tới thi thể nàng!
Và vung kiếm chém rắn đứt thành ba khúc.
Lát sau, cũng từ góc hầm một con rắn nữa bò ra. Thấy con trước bị chặt đứt khúc nằm đó, nó trườn quay lại, lát sau nó lại ra, miệng ngậm ba chiếc lá xanh. Nó kéo và xếp mấy khúc xác theo thứ tự hình rắn, đặng đắp lên mỗi chỗ chắp một cái lá. Chỉ trong nháy mắt con rắn kia cựa mình và sống lại và cả hai con vội trườn đi. Chúng đi để lại ba cái lá trên mặt đất. Chính mình chứng kiến mọi chuyện vừa xảy ra, con người đang đau khổ kia chợt nảy ra ý nghĩ, ba chiếc lá có sức mạnh dị thường đã hồi sinh con rắn kia, biết đâu những chiếc lá ấy cũng cải tử hoàn sinh cho người được? Rồi chàng lại nhặt ba cái lá, đắp lên hai mắt và miệng người chết. Chỉ trong nháy mắt đã thấy sắc mặt trắng bệch của người chết dần hồng lên máu đã chảy ra trong huyết quản. Sau một hơi thở mạnh, công chúa mở mắt và hỏi:
- Trời, trời ơi, ta đang ở đâu nhỉ?
Phò mã đáp:
- Nàng đương ở cạnh ta, ôi vợ yêu quý!
Chàng kể cho nàng nghe hết đầu đuôi câu chuyện, chuyện chàng đã cứu nàng bằng cách gì. Chàng đưa cho nàng ăn ít bánh và uống chút rượu vang. Khi nàng đã lại sức, hai người ra đập rầm rầm cửa hầm mộ và lớn tiếng gọi, lính canh nghe thấy vội chạy đi tâu vua.
Vua thân mở cửa hầm, thấy công chúa và phò mã đều khỏe mạnh, tươi tỉnh, tai qua nạn khỏi, nên hết sức vui mừng. Phò mã cầm ba chiếc lá rắn đưa cho một tên hầu và dặn:
- Mày giữ bảo vật này cho ta, lúc nào cũng mang theo bên mình, để lúc nguy khốn có ngay dùng.
Từ ngày sống lại, tính tình công chúa thay đổi hẳn: mối tình đằm thắm với chồng khi xưa giờ đây dường như không còn nữa. Ít lâu sau, phò mã muốn vượt biển về thăm quê cha. Sau khi thuyền rời bến ra khơi, công chúa phải lòng tên lái, chẳng còn nghĩ gì tới người chồng chung thủy đã hết lòng cứu mình sống lại. Đợi cho lúc phò mã ngủ say, nàng vẫy gọi tên lái vào, nàng khiêng đầu, hắn tóm chân và quẳng phò mã xuống biển. Làm xong việc bỉ ổi, nàng bảo hắn:
- Giờ ta quay về, và nói phò mã đã chết dọc đường. Ta sẽ năn nỉ vua cha và ca tụng ngươi để Người thuận cho ta và ngươi lấy nhau, và ngươi sẽ là người nối ngôi báu.
Kẻ hầu trung thành của phò mã chính mắt chứng kiến mọi sự việc, liền lẻn xuống chiếc thuyền con, chèo thuyền đi tìm chủ, vớt chủ lên. Anh lấy ba chiếc lá rắn đắp lên hai mắt và mồm chủ. May quá, anh đã cứu được chủ sống lại.
Hai chủ tớ ra sức chèo, bất kể ngày đêm, con thuyền nhỏ lao vun vút, vượt xa chiếc thuyền lớn, về tới hoàng cung trước. Thấy chỉ có hai người về, nhà vua hết sức ngạc nhiên, dò hỏi họ chuyện gì đã xảy ra. Nghe kể, vua biết được sự độc ác của con gái mình và phán:
- Ta không thể tin là con gái ta đã làm điều xấu xa ấy, nhưng sự thật rồi sẽ ra ánh sáng.
Vua truyền cho hai người tạm lánh vào một căn phòng kín, không được cho ai biết chuyện này. Ít lâu sau thuyền lớn cũng về tới nơi. Mụ đàn bà bất nghĩa ra mắt nhà vua với vẻ mặt buồn rười rượi. Nhà vua hỏi:
- Sao con trở về có một mình? Chồng con đâu?
Mụ tâu:
- Trời ơi, cha kính yêu, con quay trở về với nỗi bất hạnh lớn. Giữa đường chồng con lâm bệnh và đã qua đời. Nếu không có người lái tốt bụng này giúp đỡ thì có lẽ con khó lòng mà về được tới đây. Lúc chồng con qua đời anh ta cũng có mặt, anh ta sẽ kể tất cả mọi chuyện để vua cha hay biết.
Vua phán:
- Ta muốn cải tử hoàn sinh cho người quá cố.
Vừa dứt lời thì cửa phòng mở, hai người kia bước ra. Thấy bóng dáng chồng, mụ đàn bà kia chẳng khác gì bị sét đánh ngang tai, mụ sụp quỳ xuống xin tha tội. Vua phán:
- Tha mày sao được. Người ta tình nguyện chết theo mày, rồi lại cứu sống mày, thế mà mày còn nỡ tâm rình lúc nó ngủ say mà hãm hại. Mày phải đền tội.
Vua sai giải mụ cùng tên tòng phạm xuống chiếc thuyền đã khoan thủng đáy, cho đẩy thuyền ra biển khơi, chẳng mấy chốc thuyền đã bị nhận chìm trong sóng biển.