lệnh một con người không thể cưỡi ngựa, ngồi trong hội nghị thì ngủ gật, đã
thế đạo đức lại hết sức tồi. Ở Bucarest ông ta đã nổi tiếng lắm đấy. Tôi
không nói đến năng lực của ông ta nhưng làm thế nào lại có thể cử một ông
già lụ khụ và đui mù, phải, đúng là mù làm tổng tư lệnh trong tình hình như
thế này. Ông tưởng mù! Đẹp mặt nhỉ! Ông ta không thấy gì hết! Ông ta chỉ
giỏi chơi bịt mắt bắt dê!… Quả thật ông ta chẳng thấy gì hết.
Không ai cãi lại.
Ngày hai mươi bốn tháng Bảy những điều đó là hoàn toàn có lý Nhưng
ngày hai mươi chín tháng Bảy, Kutuzov được phong tước công. Ông ta được
phong tước công có nghĩa là người ta muốn gạt ông ta ra, cho nên ý kiến của
công tước Vaxili vẫn tỏ ra đúng đắn, tuy bây giờ ông không phát biểu nó ra
sốt sắng như trước. Nhưng ngày mồng tám tháng Tám một hội đồng gồm có
thống chế Xaltykov, Arakseyev, Vyazmitinov, Lopukhin và Kochubey họp
lại đề bàn về việc quân. Hội đồng kết luận rằng sở dĩ vừa qua quân ta thất bại
và vì quyền chỉ huy không thống nhất và mặc dầu biết rằng Kutuzov không
được hoàng đế ưa thích, sau khi thảo luận một lát, hội đồng vẫn đề nghị cử
Kutuzov làm tổng tư lệnh. Và cũng trong ngày hôm ấy, Kutuzov được bổ
nhiệm làm tổng tư lệnh quân đội và thống đốc tất cả các đất đai do quân đội
chiếm đóng