成语：Bất sỉ hạ vấn不耻下问

 

 

Chữ Sỉ có nghĩa là hổ thẹn, câu thành ngữ này là chỉ không ngần ngại và hổ thẹn khi học hỏi người có học vấn và địa vị còn thấp kém hơn mình, thường dùng để chỉ người khiêm tốn hiếu học. 

Thành ngữ này có xuất xứ từ "Luận ngữ – Công dã tràng". Nguyên văn là: Mẫn nhi hiếu học, bất sử hạ vấn. 

 

Khổng Tử thời Xuân Thu được người đời tôn vinh là Thánh Nhân, ông là nhà tư tưởng, nhà giáo dục và nhà chính trị nổi tiếng thời bấy giờ, đồng thời cũng là người sáng lập ra học thuyết nho gia. 

 

Khổng Tử cho rằng, con người không phải sinh ra đã có học thức uyên bác, mà phải ham học hỏi mới có. Một hôm, khi ông đến từ đường của nhà vua tham gia lễ tế tổ, ông luôn miệng hỏi người xung quanh về tình hình nghi lễ, khiến họ cảm thấy khó chịu và trách ông chẳng hiểu biết gì cả. Không Tử không hề phật ý và nói rằng: "Tôi không hiểu mới hỏi cho rõ, đây mới thực sự là người hiểu biết lễ nghi". 

 

Khổng Vũ đại phu nước Vệ là một người khiêm tốn hiếu học, sau khi mất được đặt hiệu là "Văn" và người đời sau gọi ông là Khổng Văn Tử. 

 

Tự Cống học trò Không Tử thấy vậy không phục, đã hỏi Khổng Tử là Khổng Vũ cớ sao lại có thể đặt hiệu là Văn ? Khổng Tử đáp rằng: "Khổng Vũ là người thông minh lại rất chăm chỉ học tập, ông ta không cảm thấy hổ thẹn khi học hỏi người có học vấn và địa vị còn thấp kém hơn mình, như vậy cũng xứng đáng đặt hiệu là Văn chứ sao."